W dniu 25 maja 2006 roku weszła w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 roku o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. Nr 79, poz. 550). Przepisy ustawy stosuje się do pracodawców wykonujących działalność gospodarczą zatrudniających powyżej 50 osób. Ponadto przepisów ustawy nie stosuje się do:
- przedsiębiorstw państwowych, w których tworzony jest samorząd załogi przedsiębiorstwa,
- przedsiębiorstw mieszanych zatrudniających co najmniej 50 pracowników,
- państwowych instytucji filmowych.
Liczebność rady pracowników zależna jest zarówno od liczby zatrudnionych pracowników, jak i ilości reprezentatywnych organizacji związkowych działających u danego pracodawcy. I tak, w skład radcy pracowników wchodzi u pracodawcy zatrudniającego:
- od 50 do 250 pracowników - 3 pracowników,
- od 251 do 500 - 5 pracowników,
- powyżej 500 pracowników - 7 pracowników.
Liczebność członków rady zależy również od liczby reprezentatywnych organizacji związkowych działających u pracodawcy - każda z nich ma prawo wyboru nie mniej niż jednego przedstawiciela.
Pracownikowi będącemu członkiem rady pracowników przysługuje prawo do zwolnienia od pracy zawodowej, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, na czas udziału w pracach rady pracowników, jeżeli nie mogą one być wykonane poza godzinami pracy.
Termin reprezentatywna organizacja związkowa oznacza, zgodnie z art. 24125A § 1 kp., organizację związkową która:
- jest jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej uznanej za reprezentatywną na podstawie art. 24117 § 1 kp., pod warunkiem, że zrzesza ona co najmniej 7% pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy,
lub
- zrzesza co najmniej 10% pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy.
Pracodawca przekazuje radzie informacje oraz prowadzi konsultacje dotyczące:
- działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy oraz przewidywanych w tym zakresie zmian,
- stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia,
- działań, które mogą spowodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.
Pracodawcy, którzy do dnia wejścia w życie omawianej ustawy, czyli do dnia 25 maja 2006 roku, zawarli z pracownikami porozumienie dotyczące informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji nie są zobowiązani do tworzenia rad pracowniczych.
Pracodawca nie może bez zgody rady pracowników:
- zmieniać jednostronnie warunków pracy lub płacy na niekorzyść pracownika będącego członkiem rady w czasie gdy jest jej członkiem,
- wypowiedzieć lub rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem będącym jej członkiem w okresie jego członkostwa w radzie.